นายพูนศักดิ์ จันทร์จำปี สส.พรรคก้าวไกล นายเดชรัต สุขกำเนิด ที่ปรึกษาผู้นำฝ่ายค้านในสภาผู้แทนราษฎร และ คณะ สส.ด้านสิ่งแวดล้อม กลุ่มก้าวไกลกรีน พรรคก้าวไกล ร่วมกันแถลงข่าว กรณีการจัดการกากแคดเมียม
วันพฤหัสบดีที่ 18 เมษายน 2567 เวลา 13.30 นาฬิกา ณ ห้องแถลงข่าว ชั้น 1 อาคารรัฐสภา นายพูนศักดิ์ จันทร์จำปี สส.พรรคก้าวไกล นายเดชรัต สุขกำเนิด ที่ปรึกษาผู้นำฝ่ายค้านในสภาผู้แทนราษฎร และ คณะ สส.ด้านสิ่งแวดล้อม กลุ่มก้าวไกลกรีน พรรคก้าวไกล ร่วมกันแถลงข่าวกรณีการจัดการกากแคดเมียม จาก จ.ตาก ที่กระจายอยู่ในพื้นที่ จ.สมุทรสาคร ชลบุรี และ กทม. ความคืบหน้าล่าสุดเกี่ยวกับเรื่องนี้ กระทรวงอุตสาหกรรมแจ้งว่าจะดำเนินการขนย้ายกากแคดเมียมกลับไปยังพื้นที่กักเก็บถาวรที่ จ.ตาก โดยจะเริ่มขนย้ายวันที่ 7 พ.ค. 67 จำนวนประมาณ 480 เที่ยวรถ และอาจจะต้องใช้เวลาในการขนย้ายประมาณ 1 - 2 เดือน พรรคก้าวไกลเข้าใจถึงความจำเป็นเร่งด่วนที่จะต้องดำเนินการขนย้ายออกจากพื้นที่จัดเก็บอยู่ในปัจจุบัน แต่ยังมีข้อกังวลในการปฏิบัติ 5 ประการ ดังนี้
1. กากแคดเมียมที่กำลังจะขนย้ายกลับไปที่ จ.ตาก นั้น ยังมีจำนวนไม่ครบ 13,800 ตัน อาจสันนิษฐานได้ว่ามีการจัดเก็บไว้ในพื้นที่อื่นที่ยังไม่ทราบอีกบางพื้นที่ และอาจมีการหลอมกากแคดเมียมบางส่วนไปแล้ว จึงขอเรียกร้องให้รัฐบาลและหน่วยงานที่เกี่ยวข้องทำการตรวจสอบและเปิดเผยข้อมูลให้ประชาชนทราบอย่างโปร่งใสและเร่งด่วน
2. รัฐบาลและหน่วยงานที่เกี่ยวข้องจำเป็นต้องตรวจสอบการปนเปื้อนสารแคดเมียมในร่างกายและสิ่งแวดล้อมอย่างครอบคลุมและโปร่งใส พร้อมกำหนดมาตรการฟื้นฟู เยียวยาสิ่งแวดล้อมและสุขภาพให้กับประชาชนและชุมชน ที่ได้รับผลกระทบทันที ทั้งนี้หากพบการปนเปื้อนของมลพิษควรเร่งประกาศเป็นเขตควบคุมมลพิษโดยทันทีก่อนที่จะมีการแพร่กระจายสู่สิ่งแวดล้อมเป็นวงกว้าง
3. จำเป็นจะต้องตรวจสอบพื้นที่และสภาพของบ่อกักเก็บกากแคดเมียมถาวรโดยเร่งด่วนและโปร่งใส ด้วยการให้หน่วยงานอิสระเป็นผู้ตรวจสอบก่อนที่จะดำเนินการกักเก็บกากที่จะขนย้ายกลับไปในพื้นที่เพื่อป้องกันการฟุ้งกระจาย
4. การขนส่งกากแคดเมียมกลับมาที่ จ.ตาก จำนวนกว่า 480 เที่ยวรถซึ่งอาจใช้เวลามากกว่า 1 เดือน และเป็นการดำเนินการในช่วงฤดูฝนจำเป็นต้องป้องกันการปนเปื้อนอย่างเข้มงวด โดยรถที่ใช้ขนส่งจะต้องเป็นรถที่ได้รับอนุญาตในการขนส่ง มีวัสดุปกคลุม หรือใช้ตู้คอนเทนเนอร์ในการขนย้าย เพื่อป้องกันในช่วงฝนตกและอุบัติเหตุที่อาจเกิดในการขนย้าย
5. เหตุการณ์ที่เกิดขึ้นบ่งชี้ความบกพร่องในกลไกการป้องกันผลกระทบสิ่งแวดล้อม ใน 2 ส่วน ส่วนแรกคือ การไม่ปฏิบัติตามมาตรการป้องกันและลดผลกระทบทางสิ่งแวดล้อมที่ระบุไว้ใน EIA ซึ่งพรรคก้าวไกลขอเรียกร้องให้สำนักงานนโยบายและแผนทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม หรือ สผ. ตรวจสอบความผิดพลาดครั้งนี้ และกำหนดมาตรการป้องกันไม่ให้เกิดความผิดพลาดอีก ส่วนที่สองระบบการขออนุญาตในการนำกากของเสียอันตรายไปบำบัดหรือกำจัดยังไม่เปิดเผยโปร่งใสสำหรับประชาชน จึงขอให้มีการตรวจสอบย้อนกลับจนครบจำนวนที่มีการขนย้ายมาได้
นอกจากนี้ขอเรียกร้องให้การดำเนินการที่เกี่ยวข้องกับกากของเสียอันตรายของกระทรวงอุตสาหกรรมจำเป็นต้องมีการดำเนินการสอบทานร่วมกันกับกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม จนกว่าจะมีการปรับปรุงร่างกฎหมายที่เข้มงวดกว่านี้ ทั้งนี้ควรเร่งตรวจสอบโรงงานที่รับจัดการของเสีย โดยเฉพาะโรงงานหลอมโลหะที่กำลังดำเนินการและอยู่ในช่วงการขออนุญาตเพราะโรงงานประเภทดังกล่าวมีความเสี่ยงสูงที่จะก่อให้เกิดการแพร่กระจายมลพิษสู่สิ่งแวดล้อม และดำเนินการกับโรงงานที่ไม่ได้มาตรฐานอย่างเด็ดขาด
อย่างไรก็ตาม พรรคก้าวไกลได้มีการเสนอ ร่าง พ.ร.บ.การบริหารจัดการขยะและการหมุนเวียนทรัพยากร และ ร่างพ.ร.บ.การเปิดเผยข้อมูลและการเคลื่อนย้ายสารมลพิษ ไปยังรัฐบาลเพื่อให้เข้าสู่กระบวนการตรากฎหมายเพื่อควบคุมปัญหามลพิษและเพื่อความปลอดภัยของประชาชนและสิ่งแวดล้อมต่อไป