ว่าที่ ร.ต.สมชาติ เตชถาวรเจริญ สส.พรรคก้าวไกล และคณะ แถลงข่าวผลการพิจารณาร่าง พ.ร.บ.ยกเลิกคำสั่งคณะรักษาความสงบแห่งชาติ (คสช.) ที่4/2559 ซึ่งสภาผู้แทนราษฎรวินิจฉัยว่าไม่เป็นร่าง พ.ร.บ.เกี่ยวด้วยการเงินด้วยคำสั่ง คสช.ที่ 4/2559 เรื่อง การยกเว้นการใช้บังคับกฎกระทรวงให้ ใช้บังคับผังเมืองรวมสำหรับการประกอบกิจการบางประเภท ลงวันที่ 20 ม.ค. 59
วันพฤหัสบดีที่ 18 กรกฎาคม 2567 เวลา 16.00 นาฬิกา ณ ห้องแถลงข่าว ชั้น 1 อาคารรัฐสภา ว่าที่ ร.ต.สมชาติ เตชถาวรเจริญ สส.พรรคก้าวไกล และคณะ แถลงข่าวผลการพิจารณาร่าง พ.ร.บ.ยกเลิกคำสั่งคณะรักษาความสงบแห่งชาติ (คสช.) ที่4/2559 ซึ่งสภาผู้แทนราษฎรวินิจฉัยว่าไม่เป็นร่าง พ.ร.บ.เกี่ยวด้วยการเงินด้วยคำสั่ง คสช.ที่ 4/2559 เรื่อง การยกเว้นการใช้บังคับกฎกระทรวงให้ ใช้บังคับผังเมืองรวมสำหรับการประกอบกิจการบางประเภท ลงวันที่ 20 ม.ค. 59 ออกโดยอาศัยความตามในอำนาจมาตรา 44 ของรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย (ฉบับชั่วคราว) พ.ศ. 2557 เป็นการยกเว้น หรืองดเว้นโรงงานลำดับที่ 89 ซึ่งเป็นโรงงานผลิตก๊าซที่ไม่ใช่ก๊าซธรรมชาติ โรงงานลำดับที่ 101 โรงงานบำบัดน้ำเสีย หรือโรงงานเผาของเสีย ลำดับที่ 105 โรงงานคัดแยกของเสีย และโรงงานฝังกลบของเสีย และลำดับที่ 106 โรงงานอุตสาหกรรมที่นำผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรมกลับมาเป็นผลิตภัณฑ์ใหม่
ซึ่งโรงงานทั้งหมดตามที่กล่าวมานั้นเป็นโรงงานที่เกี่ยวกับการตั้งเตาเผาขยะ และโรงงานรีไซเคิลของเสีย การงดเว้นให้โรงงานประเภทนี้ ส่งผลให้หน่วยงานของรัฐสามารถอนุญาตให้ประกอบกิจการดังกล่าวได้โดยไม่ต้องพิจารณาตามข้อห้ามของกฎหมายผังเมืองซึ่งเป็นมาตรการคุ้มครองสิ่งแวดล้อมเชิงพื้นที่ที่สำคัญอันเป็นการทำลายหลักประกันการคุ้มครองสิทธิชุมชนด้านสิ่งแวดล้อมของประชาชน และเป็นการทำลายระบบกลไกผังเมืองของประเทศ ทั้งนี้ อาจมีปัญหาในการตีความประเภทของกิจการบางประเภทที่ไม่มีความชัดเจน เปิดโอกาสให้นายทุนสามารถเปิดกิจการที่สร้างผลกระทบทางสิ่งแวดล้อมในพื้นที่ที่ไม่เหมาะสมโดยไม่ต้องคำนึงถึงข้อจำกัดด้านสถานที่ตั้ง หรือกระบวนการมีส่วนร่วมของคนในชุมชนแต่ประการใด นอกจากนี้ คำสั่งดังกล่าวยังขัดต่อหลักการมีส่วนร่วมของประชาชน และขัดต่อเจตนารมณ์ของกฎหมายผังเมืองที่กำหนดให้รัฐต้องรับฟังความคิดเห็นของประชาชน และนำไปประกอบการพิจารณากำหนดประเภทและการจัดระเบียบการใช้ประโยชน์ที่ดินให้สอดคล้องกับเจตจำนงของประชาชนในพื้นที่ รวมถึงการรักษาสิ่งแวดล้อมทรัพยากรธรรมชาติและสวัสดิภาพของสังคม ตนในฐานะ สส. จากพรรคก้าวไกล จึงได้ยื่นร่าง พ.ร.บ. ยกเลิกคำสั่ง คสช. ที่ 4/2559 ไปเมื่อวันที่ 14 มิ.ย. 67 และทางสภาผู้แทนราษฎร ได้มีหนังสือตอบกลับในวันที่ 24 มิ.ย. 67 ให้ทำการคัดค้าน เนื่องจากสภาฯ แจ้งว่าเป็นหนังสือที่เกี่ยวด้วยการเงิน ตนจึงได้ทำหนังสือคัดค้านไปเมื่อวันที่ 28 มิ.ย. 67 แสดงความไม่เห็นด้วยกับคำวินิจฉัยของสภาฯ และไม่เห็นด้วยว่าร่างกฎหมายดังกล่าวจะเกี่ยวด้วยการเงิน ดังนั้น เมื่อช่วงเช้าวันนี้ ได้มีการประชุมร่วมกันระหว่างประธานสภาผู้แทนราษฎรกับประธานคณะ กมธ. ทั้ง 35 คณะ เพื่อพิจารณาวินิจฉัยว่าร่าง พ.ร.บ.ยกเลิกคำสั่ง คสช. ที่ 4/2559 ว่าเป็นร่าง พ.ร.บ.เกี่ยวด้วยการเงินหรือไม่ ตามมาตรา 134 ของรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พ.ศ. 2560 ปรากฏว่าที่ประชุมมีความเห็นว่าร่าง พ.ร.บ. ที่ตนนำเสนอไม่เป็นร่างเกี่ยวด้วยการเงิน นี่เป็นเพียงก้าวแรกของพรรคก้าวไกลที่ถึงแม้ว่าจะเป็นฝ่ายค้านแต่จะสร้างความเปลี่ยนแปลงให้เกิดขึ้นได้เป็นก้าวย่างแรกที่นำไปสู่ก้าวต่อไปคือ หากร่าง พ.ร.บ. นี้ได้รับการบรรจุเข้าสู่การพิจารณาของสภาฯ และผ่านความเห็นชอบ จะเป็นการคืนสิทธิของชุมชนในการมีส่วนร่วมในการกำหนดพื้นที่ของตัวเอง และกลับไปใช้กฎหมายผังเมืองรวมที่มีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนาเศรษฐกิจและเพื่อการมีส่วนร่วมของประชาชน
ด้าน นายพูนศักดิ์ จันทร์จำปี กล่าวเพิ่มเติมว่า การยกเลิกคำสั่ง คสช. ที่ 4/2559 นี้ เท่ากับว่าการก่อตั้งโรงงานรีไซเคิลของเสีย การก่อตั้งโรงไฟฟ้าจากขยะในพื้นที่ต่าง ๆ โดยที่ไม่ได้คำนึงถึงผังเมืองจะทำไม่ได้อีกต่อไป การก่อตั้งโรงงานเหล่านี้จะต้องนำเอาหลักเกณฑ์ในการคัดเลือกพื้นที่ตามกฎหมายที่เกี่ยวข้องกำหนดนำมาใช้ในการคัดเลือกพื้นที่สำหรับตั้งโรงงาน เพราะฉะนั้นปัญหาที่เรื่องการปนเปื้อนสิ่งแวดล้อมหรือเกิดเหตุเดือดร้อนรำคาญจากโรงงานเหล่านี้ในพื้นที่ชุมชนก็จะหายไป สาเหตุที่ต้องดำเนินการยกเลิกคำสั่ง คสช. ที่ 4/2559 ถือว่าเป็น 1 ใน 4 ร่าง พ.ร.บ.ประจำปีที่สองของการทำงานในสภาฯ ชุดที่ 26 ของพรรคก้าวไกล
หลังจากที่ในปีแรกพรรคก้าวไกลได้ยื่นร่างกฎหมายที่สำคัญเพื่อเปลี่ยนแปลงประเทศไปแล้ว 4 ร่าง คือ
1) ร่าง พ.ร.บ.การเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ (ฉบับที่ ..) พ.ศ. .....
2) ร่าง พ.ร.บ.การบริหารจัดการขยะและการหมุนเวียนทรัพยากร (ฉบับที่ ..) พ.ศ. ....
3) ร่าง พ.ร.บ.การเปิดเผยข้อมูลมลพิษ (ฉบับที่ ..) พ.ศ. .... และ
4) ร่าง พ.ร.บ.อากาศสะอาดและหมอกควันล้ำแดน (ฉบับที่ ..) พ.ศ. ....
นี่คือสิ่งที่พรรคก้าวไกลดำเนินการในปีแรก ปีที่สองจะมีอีก 4 ร่างเช่นกันที่กำลังดำเนินการอยู่ในขณะนี้
1) ร่าง พ.ร.บ.ยกเลิก พ.ร.บ.การผังเมือง (ฉบับที่ ..) พ.ศ. ....
2) ร่าง พ.ร.บ.เปลี่ยนแปลง พ.ร.บ. โรงงาน (ฉบับที่ ..) พ.ศ. .....
3) ร่าง พ.ร.บ.เปลี่ยนแปลง พ.ร.บ.ส่งเสริมและรักษาคุณภาพสิ่งแวดล้อม และ
4) พ.ร.บ.การมีส่วนร่วมของชุมชน (ฉบับที่ ..) พ.ศ. ....
ในปีที่สามจะมีแผนงานในการยื่นกฎหมายเพื่อเปลี่ยนแปลงประเทศคือร่าง พ.ร.บ.การฟื้นฟูและจัดการพื้นที่ปนเปื้อนจากอุตสาหกรรม จากการประกอบกิจการต่าง ๆ (ฉบับที่ ..) พ.ศ. .... และในปีที่สี่จะเสนอร่าง พ.ร.บ.การบริหารจัดการน้ำเสียและการนำกลับมาใช้ประโยชน์ใหม่รวมเป็น 10 ร่างกฎหมายสำหรับนโยบายเปลี่ยนแปลงประเทศของพรรคก้าวไกล
