วันพฤหัสบดีที่ 1 สิงหาคม 2562 เวลา 16.30 - 18.00 น. ณ อาคารเฉลิมราชกุมารี จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ภายในงานเสวนาประชาคมอาเซียนของรัฐสภา ครั้งที่ 5 และงานสัปดาห์จุฬาฯอาเซียน ครั้งที่ 8 เป็นการเสวนาเรื่อง “พลเมืองไทยในอัตลักษณ์อาเซียน” ซึ่งวิทยากรผู้เชี่ยวชาญด้านอาเซียนจากภาคส่วนต่างๆ ประกอบด้วย นางสาวสุภาสินี ขมะสุนทร รองเลขาธิการสภาผู้แทนราษฎร ดร.เจษฎา ศาลาทอง ผู้ช่วยอธิการบดี งานด้านวิรัชกิจ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย นายศุภณัฐ เพิ่มพูนวิวัฒน์ ผู้อำนวยการสำนักส่งเสริมการเมืองภาคพลเมือง สถาบันพระปกเกล้า ดร.ปริชัย ดาวอุดม อาจารย์หลักสูตรปรัชญาดุษฎีบัณฑิต บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัศรีนครินทรวิโรฒประสานมิตร โดยมี นางสาวบุศรา เพ็งนุ่ม วิทยากรชำนาญการพิเศษ และนักวิจัยการเสริมสร้างพลเมืองไทยในอัตลักษณ์อาเซียน สำนักงานเลขาธิการสภาผู้แทนราษฎร เป็นผู้ดำเนินรายการ
ในการเสวนา ดร.เจษฎา ศาลาทอง ได้ให้คำจำกัดความ หรือ นิยามของ พลเมืองไทยในอัตลักษณ์อาเซียน ในมุมมองทางสังคมและวัฒนธรรม และอาจารย์แสดงทัศนะว่า คำว่าอัตลักษณ์อาเซียนนี้มีจริง โดยอาจารย์วัดจากความเข้าใจในวัฒนธรรม การใช้ soft power ในการสื่อสารของประเทศอาเซียน การมีความรู้สึกร่วมในเทศกาลสงกรานต์ การรับชมละคร การแลกเปลี่ยนเชิงภาษา วัฒนธรรม แทนการที่จะพูดถึงเรื่องโครงสร้าง หรือ Platform ต่างๆ นี่คือ ความเป็นอาเซียน ที่มีความหลากหลาย ทั้งด้านที่เหมือนกัน และแตกต่างกัน
ด้านนางสาวสุภาสินี ขมะสุนทร รองเลขาธิการสภาผู้แทนราษฎร กล่าวในฐานะที่ท่านเป็นผู้ที่ทำงานในวงงานรัฐสภา และได้กำกับดูแลยุทธศาสตร์ของการขับเคลื่อนในเรื่อง การเสริมสร้างความเป็นพลเมืองไทย และพลเมืองไทยในอัตลักษณ์อาเซียนมาอย่างต่อเนื่อง รองเลขาธิการฯ ได้เล่าถึงกระบวนการ กลไกของรัฐสภาในการทำงานดังกล่าว และเน้นย้ำว่า การทำงานของรัฐสภาในเรื่องการส่งเสริมความเป็นพลเมือง ตั้งเป้าหมายที่ประชาชน การสร้างการมีส่วนร่วมของประชาชนกับรัฐสภา จนกระทั่งมีการร่วมมือ หรือ Engage ซึ่งกันและกัน เพราะรัฐสภามาจากประชาชนที่ส่งต่อความต้องการของตัวเองผ่านไปยังผู้แทน การสร้างการเรียนรู้ที่สำคัญของข้าราชการรัฐสภา คือ การทำให้รัฐสภาเป็นสิ่งที่ประชาชนจับต้องได้ การทำงานที่ผ่านมาทำให้เข้าใจว่า ผู้ที่จะทำงานกับภาคประชาสังคม ต้องรู้จักมวลชน รู้จักความต้องการของประชาชน ทำให้ความต้องการของประชาชนสู่กระบวนการนิติบัญญัติและกลับไปสู่ประชาชนผ่านทางกลไกของสภาผู้แทนราษฎร และสำนักงานเลขาธิการสภาผู้แทนราษฎร
ในภาคส่วนของนักวิชาการ นายศุภณัฐ เพิ่มพูนวิวัฒน์ ผู้อำนวยการสำนักส่งเสริมการเมืองภาคพลเมือง สถาบันพระปกเกล้า ซึ่งอาจารย์อยู่ในแวดวงของนักวิชาการ คลุกคลีทั้งในพื้นที่ และงานวิจัย และปรากฏผลงานของสถาบันพระปกเกล้าในเรื่องการส่งเสริมความเป็นพลเมือง มาโดยตลอด ท่านยกตัวอย่าง นิยาม คุณลักษณะของพลเมืองที่มุ่งหวัง อีกทั้งยังกล่าวว่าการเสริมสร้างความเป็นพลเมือง หรือ Civic education ต้องทำทั้งในระบบการศึกษาและนอกระบบ สร้างการเรียนรู้ตลอดชีวิต เมื่อเราสร้างการรับรู้ให้พลเมืองมีความสนใจ หรือเป็น Citizen Concern ในระดับต่อไป เราต้องสร้าง Active Citizen ประการสำคัญ คือ การสร้างคุณค่าร่วมกัน สร้างประโยชน์ให้เกิดขึ้นในใจของประชาชน จึงจะประสบผลสำเร็จ
สำหรับ ดร.ปริชัย ดาวอุดม อาจารย์หลักสูตรปรัชญาดุษฎีบัณฑิต บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒประสานมิตร ให้นิยามว่า "อัตลักษณ์อาเซียน คือ การไม่มีอัตลักษณ์" โดยขยายการให้ทัศนะเรื่องนี้ว่า ความรู้สึกของความเป็นรัฐชาติ และแนวคิดสมัยใหม่ที่ตีกรอบความเป็นอาเซียน บดบังความจริงของอาเซียน สิ่งเหล่านี้มาหลังความสัมพันธ์ของอาเซียน มาก่อนการตั้งรกรากถิ่นฐาน การผสมกลมกลืนทางวัฒนธรรม บางครั้งเราแยกไม่ออกว่านี่คือของคนไทย หรือของเพื่อนบ้านเรา เราต้องก้าวข้ามวาทกรรม หรือกระบวนทัศน์บางอย่าง ก้าวให้พ้นจากข้อจำกัดด้านเขตแดน โดยได้ยกตัวอย่างการลงพื้นที่กับสำนักงานเลขาธิการสภาผู้แทนราษฎรในหลายพื้นที่ เช่น จังหวัดนครพนมที่มีการแลกเปลี่ยนสินค้า การเศรษฐกิจ ความเป็นอยู่ ข้ามมาหากันเป็นครอบครัวเดียวกัน นี่คืออาเซียน ทั้งนี้ อาจารย์กล่าวเสริมว่า การที่ได้มีส่วนร่วมในการทำงานกับภาคประชาสังคมมายาวนาน และได้ร่วมเป็นที่ปรึกษาในงานกิจการต่างๆของสำนักงานเลขาธิการสภาผู้แทนราษฎร เห็นว่าทิศทางการดำเนินงานของสำนักงานฯสามารถจับต้องได้ มีผลสัมฤทธิ์ในการเสริมสร้างความเป็นพลเมืองเชื่อมโยงไปสู่พลเมืองอาเซียนได้
ในโอกาสนี้ ผศ.ดร.ปิติศรีแสงนาม ได้กล่าวขอบคุณและกรุณามอบของที่ระลึกแก่วิทยากรในช่วงท้าย